FFA (Fundus Floresein Anjiyografi), gözün arka kısmında yer alan retina damarlarını detaylı biçimde incelemek için yapılan özel bir görüntüleme testidir. Bu işlem sırasında koldan verilen floresein adlı boya sayesinde retina damarlarındaki kan dolaşımı görünür hale gelir. Cihaz, bu boyanın damarlardaki hareketini saniye saniye kaydeder. Göz anjiyosu, retina ve görme siniri hastalıklarının erken tanısında oldukça güvenilir bir yöntemdir.
Göz Anjiyosu Neden Yapılır?
Göz anjiyosu, retina damarlarındaki dolaşım bozukluklarını, sızıntıları veya tıkanıklıkları tespit etmek için yapılır. Bu test, aşağıdaki durumlarda tanı ve takip amacıyla sıkça uygulanır:
• Diyabetik retinopati (şeker hastalığına bağlı retina hasarı)
• Sarı nokta (makula) hastalıkları
• Retina damar tıkanıklıkları
• Retina ödemi ve sızıntı şüphesi
• Görme kaybının nedeni belirlenemediğinde
• Koroid damar hastalıkları veya retina tümörlerinde
Göz anjiyosu, özellikle diyabetik hastalarda retinada oluşabilecek en küçük değişiklikleri bile erken dönemde gösterebilir. Bu da hastalığın ilerlemeden tedavi edilmesine olanak tanır.
İşlem Öncesi Hazırlık
Test öncesinde hastanın göz bebekleri damla yardımıyla genişletilir. Göz damlası uygulandıktan sonra yaklaşık 15–20 dakika beklenir. İşlem aç veya tok karnına yapılabilir; ancak doktor bazı durumlarda hastanın hafif tok olmasını tercih edebilir.
Boya enjeksiyonu yapılmadan önce hastanın alerji öyküsü sorgulanır. Alerjik bünyeye sahip kişilerde önlem olarak alerji ilacı uygulanabilir. İşlemden hemen önce damar yolu açılır ve boyanın verilmesi için hazırlanır. Gözlük veya kontakt lens kullanılıyorsa, çekim öncesinde çıkarılması istenir.
Göz Anjiyosu Nasıl Yapılır?
Hasta, özel bir FFA kamerasının önüne oturur ve çenesini dayanak kısmına yerleştirir. Cihaz, gözün arka kısmını net şekilde odaklar. İlk olarak boyasız (normal) retina fotoğrafları çekilir. Ardından kol damarına floresein boyası enjekte edilir.
Boya verildikten sonra retina damarlarındaki ilerleyiş şu evrelerde kaydedilir:
• 0–10 saniye: Boya göz damarlarına ulaşır, ilk arteriyel faz fotoğrafları çekilir.
• 10–30 saniye: Venöz dolum fazı başlar; boya damarlar boyunca yayılır.
• 1–3 dakika: Retina damarlarının tamamı dolar, olası sızıntılar ve tıkanıklıklar görüntülenir.
• 5–10 dakika: Geç faz görüntüler alınır; boya yavaşça vücuttan temizlenir.
Toplam işlem süresi genellikle 10–15 dakika sürer. İşlem ağrısızdır, yalnızca birkaç saniyelik ışık parlamaları hissedilir. Hasta işlem boyunca cihazın içindeki hedef ışığa bakar ve sabit durur.
Hasta İşlem Sırasında Ne Hisseder?
Boya damara verildiğinde hastalar genellikle hafif sıcaklık hissi tarif eder. Bu his birkaç saniye içinde geçer. Bazı kişilerde ağızda hafif metalik tat oluşabilir; bu durum tamamen normaldir ve kısa sürede kaybolur.
İşlem sırasında ağrı, batma veya rahatsızlık hissi olmaz. Test tamamlandıktan sonra hasta kısa bir süre dinlenebilir.
İşlem Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Floresein boyası, vücuttan böbrekler aracılığıyla atılır. Bu nedenle işlem sonrası idrar rengi 24 saat boyunca parlak sarıolabilir. Ciltte hafif sararma da gözlenebilir; bu geçici bir durumdur.
Göz bebekleri bir süre geniş kaldığı için bulanık görme yaşanabilir. Bu nedenle işlem sonrasında araç kullanılmaması tavsiye edilir. Çoğu hasta birkaç saat içinde normal görme seviyesine döner. Ağrı, batma veya kızarıklık beklenmez.
Özel Birinci Göz Hastanesi’nde FFA (Göz Anjiyosu)
Özel Birinci Göz Hastanesi, FFA işlemini deneyimli retina uzmanları tarafından, yüksek çözünürlüklü dijital anjiyografi sistemleriyle gerçekleştirmektedir. Bu sayede retina damarlarındaki en küçük değişiklikler bile net şekilde görüntülenebilir.
Gerekli durumlarda FFA sonuçları, OCT, Fundus fotoğrafı veya Optik Koherens Anjiyografi (OCT-A) ile birlikte değerlendirilir. Bu multidisipliner yaklaşım sayesinde tanı doğruluğu artar, hastaya en uygun tedavi planı hazırlanır.
FFA Testinin Faydaları
• Retina damarlarındaki tıkanıklıkları ve sızıntıları tespit eder.
• Görme kaybının nedenini belirlemeye yardımcı olur.
• Lazer veya enjeksiyon gibi tedavi planlamasında yol gösterir.
• Hastalığın ilerleyişini izleme imkânı sağlar.
• Güvenli, kısa ve ağrısız bir işlemdir.